Phương pháp phân tích lợi nhuận và lập kế hoạch tiền mặt

1. Ý nghĩa, nhiệm vụ của phân tích lợi nhuận

• Ý nghĩa

Lợi nhuận là chỉ tiêu chất lượng tổng hợp biểu hiện kết quả của quá trình sản xuất kinh doanh. Nó phản ánh đầy đủ về mặt số lượng và chất lượng hoạt động của doanh nghiệp, phản ánh kết quả việc sử dụng các yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất như lao động, vật tư, tài sản cố định, …

Lợi nhuận là nguồn gốc quan trọng để doanh nghiệp tích luỹ, tái đầu tư, tăng trưởng, phát triển và là điều kiện để góp phần nâng cao đời sống cải thiện điều kiện làm việc của người lao động trong doanh nghiệp. Là nguồn để thực hiện các nghĩa vụ đối với ngân sách, góp phần cơ bản tạo nên sự vững mạnh cho hệ thống tài chính quốc gia.

Lợi nhuận là một đòn bẩy kinh tế quan trọng, có tác dụng khuyến khích người lao động và các doanh nghiệp ra sức phát triển sản xuất, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, trên cơ sở của chính sách phân phối đúng đắn.

Lợi nhuận là chỉ tiêu kinh tế đặc biệt quan trọng, vì vậy phân tích tình hình lợi nhuận có ý nghĩa là một nội dung trọng tâm của phân tích hoạt động kinh doanh, chỉ có 84 thông qua phân tích tình hình lợi nhuận mới đề ra các biện pháp nhằm không ngừng

nâng cao lợi nhuận, thúc đẩy sự tăng trưởng của doanh nghiệp.

• Nhiệm vụ của phân tích

– Đánh giá tình hình lợi nhuận của từng bộ phận và toàn doanh nghiệp

– Nhận biết được khó khăn, thuận lợi trong việc thực hiện kế hoạch lợi nhuận

– Xác định nguyên nhân ảnh hưởng đến việc thực hiện kế hoạch lợi nhuận

– Đề ra các biện pháp khai thác khả năng tiềm tàng của doanh nghiệp nhằm không ngừng nâng cao lợi nhuận.

2. Phân tích các bộ phận cấu thành lợi nhuận

Trong điều kiện tồn tại sản xuất hàng hoá, quy luật giá trị còn phát huy tác dụng, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp được biểu hiện tập trung ở chỉ tiêu lợi nhuận. Lợi nhuận là chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nó bao gồm lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh và lợi nhuận khác. Trong đó lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thường chiếm tỷ trọng lớn nhất.

• Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh

Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh có 2 phần chủ yếu: Lợi nhuận bán hàng và cung cấp dịch vụ; lợi nhuận hoạt động tài chính

– Lợi nhuận bán hàng và cung cấp dịch vụ: Đây là khoảng chênh lệch giữa doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ trừ đi giá thành toàn bộ (bao gồm giá vốn hàng hoá, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp).

– Lợi nhuận hoạt động tài chính: Lợi nhuận thu được từ hoạt động tài chính của doanh nghiệp chính là phần chênh lệch giữa thu và chi về hoạt động tài chính của doanh nghiệp, bao gồm:

+ Lợi nhuận thu được từ hoạt động mua bán chứng khoán

+ Lợi nhuận thu được từ hoạt động góp vốn liên doanh

+ Lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh bất động sản

+ Lợi nhuận thu được do chênh lệch lãi tiền gởi ngân hàng và tiền vay ngân hàng

+ Lợi nhuận thu được do vay vốn

+ Lợi nhuận thu được do bán ngoại tệ…

 

• Lợi nhuận thu được từ hoạt động khác

Lợi nhuận khác là khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được ngoài hoạt động sản xuất kinh doanh, ngoài dự tính hoặc có dự tính đến, nhưng ít có khả năng thực hiện được hoặc là những khoản lợi nhuận thu được không mang tính chất thường xuyên. Những khoản lợi nhuận này thu được có thể do những nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan đem lại.

Lợi nhuận khác là khoảng chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và các khoản chi phí khác phát sinh trong kỳ.

– Các khoản thu nhập khác

+ Thu từ khoản nhượng bán, thanh lý tài sản cố định

+ Thu từ khoản phạt do khách hàng vi phạm hợp đồng

+ Thu từ các khoản thuế được ngân sách Nhà nước hoàn lại

+ Thu từ quà biếu, tặng bằng tiền và hiện vật

+ Thu từ các khoản nợ khó đòi đã xử lý, xoá sổ

+ Thu từ các khoản nợ không xác định được chủ …

– Các khoản chi phí khác

+ Chi thanh lý, nhượng bán tài sản cố định

+ Chi phạt do vi phạm hợp đồng …

3. Phân tích chung tình hình lợi nhuận

Phân tích chung tình hình lợi nhuận là đánh giá sự biến động lợi nhuận của toàn doanh nghiệp và của các bộ phận cấu thành lợi nhuận nhằm đánh giá khái quát tình hình lợi nhuận của doanh nghiệp (xu hướng chung lợi nhuận tăng thì tốt).

• Chỉ tiêu phân tích

Để phân tích chung tình hình lợi nhuận thì ta sử dụng chỉ tiêu tổng mức lợi nhuận và lợi nhuận của các bộ phận cấu thành.

• Phương pháp phân tích

Sử dụng phương pháp so sánh để phân tích chung về tình hình lợi nhuận. Thông qua việc so sánh lợi nhuận của các thời kỳ khác nhau để đánh giá về sự biến động của lợi nhuận.

4. Lập kế hoạch tiền mặt

Trong kinh doanh để đo lường hiệu quả của hoạt động kinh doanh, bên cạnh chỉ tiêu về doanh thu và lợi nhuận thì còn một chỉ tiêu nữa cũng được các nhà đầu tư cũng rất quan tâm, đó chính là chỉ tiêu về dòng tiên, cụ thể là báo cáo dòng tiền mặt

Lập kế hoạch tiền mặt nghĩa là phải xây dựng được báo cáo được dòng tiền mặt của doanh nghiệp trong thời gian cụ thể (tháng, quý, năm). Kế hoạch tiền mặt phải thể hiện được tất cả những khoản tiền mà chúng ta thu vào và những khoản tiền mà chúng ta phải chi ra vào những thời điểm cụ thể. Bảng báo cáo dòng tiền mặt thông thường gồm có hai nội dung cơ bản sau:

• Dòng tiền vào

– Các khoản thanh toán của khách hàng cho việc mua sắm hàng hóa, dịch vụ

– Lãi tiền gửi từ ngân hàng

– Lãi suất tiết kiệm và đầu tư

– Đầu tư của cổ đông

• Dòng tiền ra

– Chi mua cổ phiếu, nguyên nhiên vật liệu thô hoặc các công cụ

– Chi trả lương, tiền thuê và các chi phí hoạt động hàng ngày

– Chi mua tài sản cố định – máy tính cá nhân, máy móc, thiết bị văn phòng,…